Bạn thời cắp sách, thời áo trắng là đẹp nhất. Lại có bạn làm ăn: “Buôn có bạn, bán có phường". Còn có bạn đồng tuế, bạn đồng nghiệp, bạn đồng khoa, bạn chiến đấu, bạn đồng hành, ...

“Ra đi vừa gặp bạn hiền,

Sướng bằng ân quả đào tiên trên trời."

(Ca dao)

Bạn thuở hàn vi thật dẹp. cùng chia ngọt sẻ bùi với nhau. Bạn chiến đấu cùng vào sinh ra tứ với nhau: “Súng bên súng, dầu sát bén dầu/ Đêm rét chung chăn thành dôi tri ki (Chính Hữu). Nguyễn Khuyến và Dương Khuê là đôi bạn tri âm, bạn đổng khoa:

Có bạn tốt, có bạn xấu. Có bạn "sớm nắng, chiểu mưa". Lại có kỏ lừa thầy, phản bạn, nên tục ngữ mới có câu: “Tin bạn mất vợ, tin hợm mất bò".

Tại sao lại nói: "Bạn là người đến với ta khi mọi người đã bỏ ta đi “. Khi mọi người đã bỏ ta đi" là khi ta thất cơ lỡ vận, gặp nhiều khó khăn tai ương, có thể nghèo khổ, lầm than. ... Cũng có thể ốm đau bệnh tật. Cũng có thể bị thất thế trên hoạn lộ, trên bước đường công danh, ... Chính những lúc "gấp khúc" đó, tình bạn chân chính mới được thử thách. Chính lức đó, bạn tốt, bạn xấu mới được nhận diện. Chính lức đó, kẻ cơ hội, kỏ bạc ác mới xa lánh bạn bè. Ta thử ngẫm mà xem:

Tinh bạn quý ở tấm lòng chân tình, thủy chung. Những người bạn chân chính, thủy chung không vì giàu sang phú quý, khổng vì danh lợi bạc vàng. Bạn tốt, bạn hiền, bạn tri âm, tri kì "là người đến với ta khi mọi người dã hỏ ta đi”. Chính lúc đó, tình bạn mới được thứ thách. Bạn chân chính, bạn thủy chung sẽ san sẻ tình thương, an ủi, động viên ta khi ta gặp khó khăn, hoạn nạn.

"Lưu Bình và Dương Lễ" là vở chèo ca ngợi tình bạn thủy chung. Dương Lễ đã tìm đủ mọi cách đổ giúp I .ưu Bình vượt qua cảnh ngộ cay đắng, ra sức nấu sử xôi kinh, đỗ dạt vỏ vang.

Thời Xuân Thu Chiến quốc bên Tàu, Bão Thúc Nha và Quản Trọng là đôi bạn tri kỉ hiếm có ở đời. Khi Bão Thúc Nha qua đời, Quản Trọng vô cùng thương tiếc, khóc như mưa. Quản Trọng đã nói: "Sinh ra ta là cha mẹ ta; biết ta chỉ cố Bão Thúc Nha".

Bạn tốt, bạn hiền là chỗ nương tựa tinh thần, để san sẻ tình thương, niềm vui, nỗi buồn, đổ la có them sức mạnh và niềm tin yêu. Sống với bạn phải biết giao hòa, san sẻ, giúp dỡ nhau, động viên nhau tiến lên phía trước. Có bạn tốt là được sống thêm một cuộc đời, được sống hạnh phúc. "Giàu vì hạn, sang vì vợ” đó là điều mà mỗi chúng ta nên biết. Bạn tri kỉ, tri âm đâu dễ chọn được, kiếm được giữa thời nhố nhăng?

Nguyền Sương - danh sĩ thời Trần để lai vần thơ nói về tình tri kỉ và công danh:

Đọc và suy ngẫm, chúng ta càng thấy thấm thìa khi bàn về tình bạn tri kỉ, tri âm.